Drzewa i krzewy

 ● Jesień w tym roku nam dopisuje więc nadal możemy sadzić drzewa i krzewy dopóki ziemia nie będzie zamarznięta.

● Pamiętamy!!!! O zabezpieczeniu roślin na okres zimy:

§   kopczykujemy  róże - nie tniemy ich już późną jesienią (tylko wyjątkowo, gdy pędy  mają różną wysokość i nie wyglądają  estetycznie- przycinamy  te wystające równo do wysokości ok.50cm. Zaleca się obsypanie podstaw krzewów wszystkich szlachetnych odmian róż ok.30 cm warstwą ziemi i dopiero przed nastaniem ostrzejszych mrozów okrycie ich dodatkowo stroiszem czyli gałązkami roślin iglastych lub włókniną czy innymi przewiewnymi materiałami;

§  Oprócz róż kopczykujemy także delikatniejsze gatunki do których należą: budleje, ostrokrzewy, hibiskusy, tamaryszki, dziurawce oraz pnącza: milin, glicynia, hortensja pnącą i powojniki.

● UWAGA!!! Wszystkie te rośliny okrywamy dopiero po pierwszych przymrozkach wykorzystując do tego celu:

-          gałązki sosnowe lub świerkowe,

-          suche i zdrowe liście,

-          korę,

-          trociny,

-          worki jutowe,

-          zimową agrowłókninę.

 ●  Do okrywania nigdy nie używamy folii, gdyż bez dostępu powietrza pędy roślin mogą gnić, z kolei podczas słonecznej pogody mogą się ,,zaparzyć", a gdy wieczorem temperatura gwałtownie spada, rośliny łatwo przemarzają.

 ●  Jeżeli nie będzie opadów rośliny iglaste i zimozielone należy obficie podlać a ściółkę uzupełnić przed nadejściem mrozów.

●  Naprawiamy podpory roślin i ih wiązania aby wytrzymały zimowe wiatry.

●  Rozgałezione formy „iglaków” warto obwiązać grubym sznurkiem lub miękkim drutem aby gałęzie nie zostały wyłamane.

 Sad

 ●  Jeżeli ziemia nie jest zamarznięta, to możemy jeszcze sadzić drzewka i krzewy owocowe (pamiętajmy,aby zawsze po posadzeniu mocno je podlać), a wokół pni wszystkich  posadzonych jesienią drzewek usypujemy kopczyki z ziemi dla ochrony korzeni i miejsca szczepienia. Pień nad kopczykiem  i nasadę konarów owijamy matami słomianymi, agrowłókniną lub papierem falistym i mocujemy sznurkiem ale dopiero wtedy, gdy zaczną się prawdziwe mrozy.

●  Pędy jeżyny bezkolcowej i delikatniejszych odmian winorośli, po odwiązaniu od podpór i delikatnym skróceniu okrywamy cienką warstwą ziemi lub matami słomianymi. ● Przed zimą gleba pod drzewami powinna być odchwaszczona i wygrabiona z liści i resztek owoców.

● Po przymrozkach można zebrać owoce aronii, bzu czarnego, dzikiej róży, derenia, jarzębiny czy rokitnika – owoce te są wyjątkowo bogate w przeciwutleniacze i nadają się na wartościowe przetwory.

  Rabaty bylinowe

  ●  Ostatnia chwila jeżeli wcześniej tego nie zrobiliśmy na wykopanie kłącz pacioreczników i karp dalii - po obcięciu pędów na wys. ok.10 cm i oczyszczeniu z ziemi przechowamy je do wiosny w piwnicy lub innym chłodnym miejscu.

 ● W listopadzie możemy jeszcze posadzić kłącza konwalii gdyż ona jedna nieźle znosi tak późne sadzenie;

 ● Szczególnie wrażliwe na mróz byliny, jak  rośliny cebulowe, pustynnik czy zawilec japoński, przykrywamy dopiero po pierwszych przymrozkach gałązkami iglaków, suchymi liśćmi lub korą.

Kwiaty dwuletnie i jednoroczne

 ● Usuwamy wszystkie resztki po roślinach jednorocznych i przekwitniętych dwuletnich.

● Puste rabaty nawozimy obornikiem lub kompostem i przekopujemy na głębokość 30cm -ziemię pozostawiamy bez grabienia w tzw. ostrej skibie, aby mróz zniszczył wydobyte patogeny a  zamarzanie i rozmarzanie wody poprawiło strukturę gleby.

● Na rabatach z rosnącymi rozetami roślin dwuletnich, co kilka dni sprawdzamy, czy wiatr nie zwiał zimowego okrycia.

Trawniki

 ● Po opadnięciu liści z drzew i krzewów starannie grabimy trawnik, aby zalegające liście  nie powodowały miejscowego gnicia trawy.

 Warzywnik

 ● Kończymy zbiory pietruszki, letnich odmian porów i późnych odmian kapusty

-późne odmiany pora mogą zostać na zagonie albo po wykopaniu umieszczamy je w dołowniku.

● Na początku listopada można sadzić czosnek ozimy- ukorzeni się on jeszcze przed nastaniem mrozów.

● Już teraz możemy posiać nasiona wczesnych odmian marchwi, pietruszki i kopru - wiosną od razu wzejdą  i dadzą plon o około 2 tygodnie wcześniej od tych wysianych wiosną.

● Nadal porządkujemy grządki, nawozimy i po przekopaniu pozostawiamy glebę w tzw. ostrej skibie.

● Czyścimy narzędzia, gromadzimy podłoże, pojemniki i materiał roślinny do pędzenia warzyw i produkcji rozsady.

● Na parapecie okiennym w mieszkaniu zakładamy ,,zielony ogródek" - w tym celu w sporej doniczce  lub skrzynce sadzimy zdrowe niezbyt długie korzenie pietruszki, malutkie selery, kępy szczypiorku, cebulę dymkę lub małe cebule jadalne.

 Balkony i tarasy

 ● Krzewy ozdobne i pnącza posadzone na tarasach wymagają okrycia systemu korzeniowego tuż przed zimowym zabezpieczeniem wszystkie rośliny powinny być dobrze podlane.

● Przechowywane w pomieszczeniach rośliny wieloletnie podlewamy raz na 2 tygodnie- usuwamy wtedy zeschnięte liście i sprawdzamy, czy na pędach nie pojawiły się szkodniki  albo objawy chorób grzybowych.

 Dom

 ● Rośliny doniczkowe źle znoszą niedostatek światła, zbyt wysoką temperaturę i niską wilgotność powietrza w naszych mieszkaniach - by do wiosny dotrwały w dobrej formie zapewnijmy im jak najwięcej światła i odsuńmy je od kaloryferów a w czasie koniecznego wietrzenia pomieszczeń, osłaniajmy je.

● Kierując się zasadą, że zimą mniejszym złem jest lekkie przesuszenie niż zalanie podłoża, ograniczmy w tym czasie podlewanie.

● Zwiększamy natomiast wilgotność powietrza, np. przez częste wietrzenie pomieszczeń, zawieszanie na grzejnikach pojemników z wodą.

 Oczko wodne

 ● Jeżeli jeszcze tego nie zrobiliśmy, to teraz do akwarium trzeba przenieść ozdobne rybki.

● Niewielkie zbiorniki można opróżnić z wody a cenniejsze rośliny przykryć słomą lub suchymi liśćmi.

● Jeżeli nie wypompowujemy wody, to nadal zapobiegamy gromadzeniu w wodzie liści i innych zanieczyszczeń organicznych.

● Nie zaleca się wycinania zaschniętych łodyg roślin szuwarowych gdyż ułatwiają one napowietrzanie wody, zamarzanie i stanowią element dekoracyjny.

● Wyjmujemy z wody, konserwujemy i chowamy w suchym miejscu pompy, których nie będziemy używać zimą.

 ● Opróżniamy i odłączamy filtry biologiczne.

 Ochrona roślin

 ● Róże przed okryciem należy oczyścić z porażonych pędów i opadłych liści.

● Jeżeli nie zdążyliśmy w październiku opryskać brzoskwinie i nektaryny przed kędzierzawością liści brzoskwiń to teraz w słoneczny dzień, gdy temperatura powietrza przekracza 7⁰C wykonujemy ten zabieg.

● Wycinamy i palimy lub głęboko zakopujemy wszystkie uszkodzone i chore pędy malin, jeżyn i innych porażonych chorobami i szkodnikami roślin; niszczymy też  wszystkie pozostałe na drzewach zmumifikowane owoce, złoża jaj i gniazda gąsienic.

● W przypadku zrakowaceń i dużych ran na pędach najlepiej usunąć je od razu jesienią.

● Przekopanie jesienią i pozostawienie bez zagrabiania wszystkich nieobsianych i nieobsadzonych powierzchni powoduje mechaniczne niszczenie części larw i poczwarek wielu gatunków szkodników zimujących w glebie.